HASAR ANINDA YAPILMASI GEREKENLER:
*Hasar ihbarlarınızı mümkün olduğunca çabuk yapınız!
*Sigortalı değilmişçesine zararı önlemeye, azaltmaya ve hafifletmeye yarayacak önlemleri almak
*Hasarın türüne göre resmi makamlarca kaza zaptının tutturulması
*Mümkünse hasar ile ilgili fotoğrafları çekiniz, video kaydı yapınız.
*İşletmenizin kendi birimlerinizce tutulacak kaza raporu, yada ilgili taraflar tarafından imzalanacak tutanaklar hasarın tespitini kolaylaştıran dokümanlar arasındadır, Gerçekleşen kaza sonrasında lütfen bu tip tutanakların tutulduğundan emin olunuz.
*Üçüncü şahısların ve personelinizin zarar görmemesi yada mal varlıklarınızın korunması için gerekli kurtarma işlemlerini yapınız ve güvenlik önlemlerini alınız.
*Hasarın büyümemesi (minimize edilmesi) veya kendisini tekrarlamaması için sigortalı değilmişçesine davranmanız beklenecektir. Ancak belirlenen zorunlu ve acil durumlar dışında hasar konusu yer veya mallarda bir değişiklik yapmayınız, hasara ilişkin delil ve kanıtları koruyunuz.
*Sigortacı hasar talebinizi kanıtlamanızı isteyecektir, bu nedenle hasar ile ilgili kanıtları koruyunuz ve dokümanları temin ediniz !Örneğin bir yangın hasarında resmi merciler tarafından tutulan İtfaiye Raporu, hırsızlık hasarında karakoldan alınacak Polis Raporu, iş kazası olduğunda SSK müfettişleri tarafından tutulacak Müfettiş Raporu gibi. Lütfen hasar sonrasında bu tip gerekli resmi başvuruları yaparak evrakları temin ediniz.
*Eksperin ve sigortacının onayı olmadan hasarlı malzemeyi atmayınız. Hasarlı cihaz, emtea vb. değerler için sovtaj çalışması (hurda satış ve/veya yeniden değerlendirme) yapılacaktır.
*Hasara bağlantılı olarak yapılan tüm harcama ve masrafları ayrıca kaydediniz ve harcamalarınızı kanıtlamak için fatura servis formu, envanter kaydı vb. evrakları temin ediniz.
Hasar ihbarında bildirmeniz gerekenler;
*Hasar Tarihi
*Hasar Tipi (yangın, fırtına, dahili su, vb.)
*Hasar Sebebi
*Hasarlanan (bina, ekipman, makina, teçhizat ,vb)
*Hasar Detayı
*Tahmini Hasar Tutarı
*Ekspertiz için bağlantı kurulacak kişinin Adı Soyadı / Tel / Fax
HASARLARIN SONUÇLANMASI İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR ve HASAR DÖKÜMANLARININ TEMİNİ
Yangın hasarlarında; İtfaiye Raporu, Karakol Tespit tutanağı, Savcılık Takipsizlik kararını (Takipsizlik kararının uzun zaman alacağı durumlarda Savcılık İddianamesi) temin ediniz.
Yangın resmi mercilere intikal etmemiş ise hasarın oluş biçimini ayrıntılı olarak anlatan beyan yazısı hazırlayınız.
Fırtına hasarlarında Meteoroloji Raporunu temin ediniz.
Hırsızlık hasarında, ilgili karakol tarafından tanzim edilen başvuru ve görgü tespit tutanağını temin ediniz. Hasardan 30 gün sonra karakoldan ‘çalınan malların bulunup bulunamadığını’ belirten bir yazı istenecektir.
Hasar mahallinin fotoğraflarını ve video çekimini temin ediniz.
Hasarın giderilmesine yönelik harcamalara ilişkin fatura ve / veya teknik servis tarafından verilecek teklif ve tamir faturalarını temin edeniz
Hasar binada meydana gelmiş ise, binanın Sigortalıya ait olduğunu belgeleyen Tapu kaydı ile üzerinde haciz, ipotek veya başka sınırlayan kayıtlar bulunmadığına ilişkin Tapu Sicil Muhafızlığından alınacak onaylı Tapu Kayıt Örneği. Var ise rehin veya ipotek sahibinden muvafakatname, Sigortalı kiracı ise, kira kontratı istenecektir.
Araç çarpması hasarlarında Trafik şube Md.lüğünden alınacak, trafik zaptını ve mümkün olursa çarpan aracın trafik poliçe fotokopisini temin ediniz
Hasar talebi komşu/mal sahibi/üçüncü şahıs tarafından yapıldı ise bu kişiler tarafından yazılan hasar talep yazısı istenecektir.
GEREKLİ HASAR EVRAKLARI
1- YANGIN HASARI:
*İtfaiye raporu
*Takipsizlik kararı
*Tapu / kira kontratı
*Fotograflar
*Ekspertiz raporu
*Fırtına hasarı ise meteoraloji raporu
*Muvafakat (ipotekli / rehinli binalarda)
*Kendi imkanları ile söndürülmüşse tutanak/beyan
*Araç çarpması ise kaza zaptı
2- KASKO HASARI :
*Trafik kaza raporu (yoksa beyan)
*Aracın fotografları
*Ehliyet ve ruhsat fotokopisi
*Sigortalımız kusursuz ise karşı aracın trafik poliçe kopyası
*Çekme kurtarma ücretine ait fatura
*Yedek parça ve işçilik faturası
*Daini mürtehini yada rehinli alacaklı muvafakatı
3- TRAFİK HASARI (Ölüm):
*Kaza zaptı
*Veraset ilamı
*Aile nüfus kayıt örneği (vukuatlı)
*Adli tıptan ölüm raporu
*Defin ruhsatı
*Ölenin sağlığındaki kazanç durumunu gösterir belge
4- TRAFİK HASARI (Maddi hasar):
*Trafik kaza raporu ve alkol raporu
*Ifade tutanakları
*Ruhsat ve ehliyet fotokopileri (karşı aracın)
*Yedek parça ve işçilik faturası
*Mağdur araç sahibinin adı, soyadı adresi ve telefonu
5- TRAFİK HASARI (yaralanma):
*Kaza zaptı
*İlk müdahale eden doktor raporu
*Tedavi bittikten sonraki kati doktor raporu
*Hastane, ilaç ve tedavi giderlerini gösteren faturaları
6- MAKİNE KIRILMASI ve ELEKTRONİK CİHAZ HASARLARI
*Hasar ihbarında bildirmeniz gerekenler;
*İhbarı yapan kişi Adı Soyadı / Tel / Tax / Email
*Hasarlanan / Çalınan EC veya makina ile ilgili bilgi (marka, model, seri no gibi)
*Hasar Sebebi
*Hasar Tarihi
*Tahmini Hasar
*Ekspertiz için bağlantı kurulacak kişinin Adı Soyadı/Tel/Fax
*Eğer hasarlı EC veya makina kendi teknik servisiniz veya bilgi işlem ekibiniz tarafından tamir edilecekse tamir işlemi ile ilgili teknik rapor hazırlayınız. Eğer cihazın tamir için yetkili bir servise gönderilmesi gerekiyorsa, bu servis tarafından verilecek teknik servis formunu temin ediniz.
7- İNŞAAT & MONTAJ ALL RİSK HASARLARI
*Sigortalının ve/veya temsilcilerinin, eksperin hasarlı bölüm, malzeme veya ekipmanı inceleyebilmesi için ilgili ve gerekli koruma önlemlerini alması ve sigortalı değilmişçesine hasarın boyutunun büyümesini engelleyici adımları atması gereklidir.
*Hırsızlık durumunda ve/veya kasıtlı hasar verilmesi durumunda, olay polis ve yetkili otoritelere bildirilmeli ve sorumlu kişiler ile çalınan malzemelerin bulunması (recovery) yönünde gerekli çalışmaların başlatılması gereklidir.
*Sigortacının onayı alınmadan mümkün olduğunca tamir, yenileme ve değiştirme işlemlerinden kaçınılması gerekmektedir. Ancak eksperin olayı incelemesini engellemeyecek şekilde acil önlem ve tamir işlemleri yapılabilir.
8- NAKLİYAT HASARLARI
Nakliyat hasarlarında en önemli husus hasarın nakliyenin hangi aşamasında meydana geldiğinin tespit edilebilmesidir. Bu sebeple, ilgili taraflar ve taşıyıcılar arasında el değiştirdiğinde; kargonun ‘temiz’ veya ‘hasarlı’ teslim edildiğinin bir tutanak veya sevkiyat dokumanı üzerine sorumlu kişilerin imzası ile tespit edilmesi gereklidir.
Teslimat anında;
*Eğer kargodaki hasar fiziksel olarak net bir şekilde teslimat anında tespit edilebiliyorsa, teslimat formuna ve/veya ilgili sevkiyat dokümanını üzerine ‘kargonun hasarlı teslim alındığını’ belirten bir not düşerek teslim alınız ve bunu taşımayı yapan kişi ve sorumlulara imzalatınız.
Kara nakliyatında, taşımayı yapan araç şoförünün imzaladığı tutanak alınmalıdır. Uluslar arası taşımalarda CMR üzerine hasar ile ilgil not düşülerek araç şoförüne veya sorumlulara imzalatılmalıdır.
Deniz nakliyatı ile ilgili hasarlarda, tahliye esnasında kargoda hasar tespit edilirse işlemleri durdurarak kaptan tarafından imzalanacak, kargonun hasarlı teslim edildiğini belirtir ‘tutanak’ veya ‘ kaptan raporu’ nu temin ediniz.
Bu dokumanın temin edilememesi durumunda, hasarın büyüklüğüne göre Sigortacınız (ve/veya eksper) banka teminat mektubu / veya P&I Club Teminat Mektubu veya bilirkişi tayin edilmesini talep edecektir.
Bu tip hasarlarda teminat mektubunun alınamadığı durumlarda ise geminin tutuklatılması gündeme gelecektir.
*Eğer kargodaki hasar fizikel olarak kesin olarak tespit edilemiyorsa veya taşıyıcı firma ‘clean receipt’ olmadan kargoyu teslim etmiyorsa, kargoyu teslim aldıktan sonra kargo sahibi (yada hak sahibi) taşıyıcı firmaya hemen bir ‘protesto yazısı’ göndermelidir.
Bu yazıda kargoda meydana gelen hasarın detayı belirtilerek taşıyıcı firmanın sözkonusu hasar itibariyle sorumlu tutulacağının belirtilmesi gerekmektedir.
Sigorta edilen mallar taşıma sırasında hasara uğramış ise bu eylemden dolayı taşıyıcı sorumludur. Sigorta şirketleri taşıyıcının bu sorumluluğuna dayanarak ödemek durumunda kaldıkları hasar tazminatlarını rücu yolu ile taşıyıcıdan geri alabilirler.
Sigortalı hasarın olduğu andan itibaren kanunen 3 gün içerisinde protesto yazısının taşıyıcıya gönderilmesi gereklidir.
Teslim alınan kargo, konteyner, paket ve muhteviyatı teslim alındığı gibi korunarak acilen ekspertiz için bağlantıya geçilmelidir.
Hasarın büyümesini engelleyici önlemleri alınız ancak acil ve gerekli durumlar haricinde hasarlı kargo üzerinde herhangi bir değişiklik yapmayınız ve ekspertiz işlemi için kanıtları saklayınız. Eksper ve sigortacının onayı alınmadan hasarlı kargonun hiçbir bölümünü atmayınız yada başka bir işlem yapmayınız. Mümkünse hasarlı kargonun fotoğraflarını çekiniz.
Hasar Dokümanlarının Temini
Yukarıda yazılı hasar ihbar prosedürüne ek olarak aşağıda yazılı dokümanları temin ediniz,
*Deniz hasarlarında, kaptan tarafından imzalanan ve kargonun hasarlı teslim edildiğini belirtir tutanak veya kaptan raporunu temin ediniz. Bu dokumanın temin edilememesi durumunda, hasarın büyüklüğüne göre Sigortacınız (ve/veya eksper) banka teminat mektubu / veya P&I Club Teminat Mektubu veya bilirkişi tayin edilmesini talep edecektir.
*Kara hasarlarında, teslimat sonrasında şoför imzalı tutanağı temin ediniz. Uluslararası taşımalarda CMR üzerinde malın hasarlı teslim edildiğine dair not alınarak imzalatılmalıdır.
*Hasarın oluşu ile ilgili detaylı beyan yazısı hazırlayınız.
*Sevkiyat ve Gümrük Dokümanlarının fotokopilerini temin ediniz. (Sevk irsaliyesi , B/L, çeki listesi, Gümrük Beyannamesi, Gümrük Muayene Zaptı vb)
*Mal ve/veya Hasar Faturalarını (teklifleri) temin ediniz.
*İmzalı tutanak ve raporları (Olay Yeri Tespit Tutanağı, Trafik Kaza Zaptı, Dicharge Raporu, vb) temin ediniz.
*Taşıyıcı firmaya çekilen Protesto yazılarının bir kopyasını temin ediniz.
9- FERDİ KAZA HASARLARI
Personeliniz bir kaza sonucu yaralanması veya vefat etmesi durumunda;
*Yaralanan işçiyi acilen bir sağlık kuruluşuna göndererek tedavi işlemlerini başlatınız. Bu işlem ile ilgili hastane kayıtları ve raporları daha sonra sigortacı tarafından istenecektir.
*Kazanın boyutuna göre olayın acilen ilgili bölge karakoluna bildirilmesi gerekebilir. Kaza yerinde resmi raporların ve tutanakların tutulması gerekli olabilir. Ciddi bir yaralanma veya ölüm durumunda kazanın ilgili bölge karakoluna bildirilerek karakol yetkililerinin “Olay Yeri Görgü ve Tespit Zaptı” tanzim etmeleri sağlanmalıdır. Örn. Trafik kazası olmuşsa Trafik Kaza Zaptının tutulmasını sağlayınız.
*Kazada zarar gören işçinizin ve kazanın detayını içeren Hasar Bildiriminizi yapınız.
*Kazadan sonra acil ilk yardım işlemlerini ve kanuni sorumluluklarınızı yerine getirdikten sonra acilen olayı bildiriniz. Hasar ihbarını ihbar formunu kullanılarak (yada İşyeri Kaza Bildirim Formu) yada direk olarak telefon, fax veya email ile yapabilirsiniz.
Hasar ihbarında bildirmeniz gerekenler;
*Kazanın Tarihi
*Kaza Yeri
*Kazada Zarar Gören İşçinin (veya işçilerin) isimleri
*Kazanın Sebebi
*Kazanın Detayı
*İnceleme ve bilgi almak için görüşülmesi gereken kişi Tel/Fax
*Kazada Yaralanan kişilerin durumu ile ilgili bilgi
10- İŞVEREN MALİ MESULİYET HASARLARI
*İş kazası neticesinde yaralanan işçinin acilen bir sağlık kuruluşuna gönderilerek tedavi işlemlerini başlatınız. Bu işlem ile ilgili hastane kayıtları ve raporları daha sonra sigortacı tarafından istenecektir.
*İşyeri Kaza Tutanağı tutturulmalıdır. Bu tutanakta kaza geçiren işçinin ismi ve görev detayı, kazanın olduğu tarih ve saat, kazanın oluş sebebi ve detayı belirtilmeli, ve tutanak işçinin amiri veya ilgili birim sorumluları tarafından imzalanmalıdır.
*Kaza ilgili bölge karakoluna bildirilerek karakol yetkililerinin “Olay Yeri Görgü ve Tespit Zaptı” tanzim etmeleri sağlanmalıdır.
*Kaza ilgili Bölge Çalışma Müdürlüğü veya SSK Müfettişliğine bildirilmelidir. SSK Müfettişlerinin hazırlayacağı Kaza Müfettiş Raporunun temin edilmesi gerekmektedir. Bu rapor meydana gelen iş kazasında işverenin ve işçinin kusur oranlarının tespit edilmesini sağlamaktadır. (Türkiye dışındaki ülkelerde benzer şekilde işçinin bağlı olduğu çalışma müdürlüğüne ve sosyal sigorta kurumuna başvuru yapılarak resmi raporun temini gerekecektir)
*Kazadan sonra Bölge Çalışma Müdürlüğüne yapılan ihbara istinaden İş Müfettişleri çalışanın ve işverenin söz konusu olayda ‘kusuru’ olup olmadığını saptamak üzere iş yerine gelmektedirler. Yaptıkları çalışmada işveren sahibi olduğu işyerinin üretim biçimine göre yasa ve yönetmeliklerde öngörüldüğü şekilde iş güvenliğini sağlayıp sağlamadığı, çalışanların ise yasa ve yönetmeliklerde öngörülen koşullara uyup uymadığı kontrol edilmektedir.
*Üçüncü Şahıs Hasarlarında hasar talebi zarara uğradığını iddia eden kişi/tüzel kişi tarafından yapılmalıdır. Talebi kanıtlamak için gerekli belgeler kendilerince sunulmalıdır. Hasarın giderilmesine yönelik olarak yapılan harcamalara ilişkin belgelerin (maddi zarar itibariyle fatura, servis formu, vb / bedeni zarar itibariyle doktor raporu, tedavi masraflarını gösterir belge vb) temin edilmesi gerekir.
*Kaza / olaydan sonra bu kişiler tarafından, tarafınıza gönderilen ihtar ve protesto yazıları varsa, kendi hukuksal işlemlerinizi başlattıktan sonra bu evrakın kopyasını gönderiniz.
*Meydana gelen kaza/olay ile ilgili olarak, olaya karışan ve/veya tanık olan kişilerin imzalı beyanlarını temin ediniz.
*Kaza/olay sonrasında ilgili birimlerce tutulan Kaza Tutanağını temin ediniz.
*Üçüncü Şahıslar tarafından açılan tazminat davalarında mahkeme dilekçesi, mahkeme tarafından görevlendirilecek bilirkişinin konu ile ilgili raporu, mahkeme kararı gibi evrakın temini gerekecektir.
*Kaza sonrasında üçüncü şahısın vefat etmesi durumunda tazminat belirlenebilmesi için defin ruhsatı, veraset ilamı ve gelir durumunu gösterir belgelerin sunulması gerekmektedir